SOA’s uitgelegd: kennis is de eerste stap naar veiligheid

Alles wat je moet weten over soa’s: symptomen, risico’s en preventie

Seksueel overdraagbare aandoeningen, beter bekend als soa’s, komen vaker voor dan je misschien denkt. Veel mensen lopen ongemerkt een soa op, simpelweg omdat niet elke infectie meteen klachten geeft. Toch kunnen onbehandelde soa's ernstige gevolgen hebben voor je gezondheid en vruchtbaarheid. Daarom is het belangrijk om goed geïnformeerd te zijn, en op tijd actie te ondernemen.

Wat is een soa?

Een soa is een infectie die wordt overgedragen via seksueel contact: vaginale, orale of anale seks. Sommige soa’s kunnen ook worden overgedragen via bloed of van moeder op kind tijdens de zwangerschap of bevalling. Er bestaan verschillende soorten soa’s, elk met hun eigen symptomen, risico’s en behandeling.

Veelvoorkomende soa’s zijn:

• Chlamydia

• Gonorroe

• Syfilis

• Hiv

• Hepatitis B

• Herpes genitalis

• HPV (humaan papillomavirus)

• Trichomonas

Heb je altijd klachten bij een soa?

Nee, en dat maakt soa’s juist verraderlijk. Veel infecties geven in het begin helemaal geen symptomen. Zo merk je bij chlamydia of gonorroe vaak pas iets als de infectie zich verder verspreidt. En zelfs als je géén klachten hebt, kun je een soa wel overdragen op anderen.

Als er wél klachten optreden, kunnen dat zijn:

• Afscheiding uit penis of vagina

• Branderig gevoel bij het plassen

• Jeuk, pijn of blaasjes rond de geslachtsdelen

• Pijn tijdens of na het vrijen

• Bloedverlies tussen menstruaties of na seks

• Opgezette lymfeklieren in de lies

• Zweertjes, wondjes of wratjes

Let op: deze klachten kunnen ook andere oorzaken hebben, dus laat je altijd testen bij twijfel.

Hoe raak je besmet met een soa?

De meeste soa’s worden overgedragen via onbeschermd seksueel contact, zoals:

• Vaginale of anale seks zonder condoom

• Orale seks zonder bescherming

• Direct contact met besmette slijmvliezen of huid

• Gebruik van besmette naalden of bloedproducten (bijvoorbeeld bij hiv of hepatitis B)

Je kunt ook een soa oplopen als je je “veilig” waant, bijvoorbeeld in een monogame relatie waarin toch sprake is van overspel of een eerder onopgemerkte infectie.

Wat zijn de risico’s van onbehandelde soa’s?

Onbehandelde soa’s kunnen leiden tot serieuze gezondheidsproblemen, zoals:

• Onvruchtbaarheid (vooral bij chlamydia en gonorroe)

• Bekkenontstekingen

• Chronische pijn

• Huid- of zenuwproblemen (bij syfilis)

• Leverschade (bij hepatitis B)

• Verhoogde kans op hiv-besmetting

• Overdracht op je partner of ongeboren kind

Daarom is het essentieel om je regelmatig te laten testen als je seksueel actief bent, vooral bij wisselende contacten. Bekijk onze soa testen

Hoe voorkom je een soa?

Voorkomen is beter dan genezen. Met een paar eenvoudige maatregelen kun je het risico op een soa aanzienlijk verkleinen:

• Gebruik altijd een condoom, ook bij orale seks

• Laat je regelmatig testen bij wisselende partners

• Bespreek je seksuele gezondheid met je partner

• Wees alert op klachten, ook bij jezelf én je partner

• Gebruik geen naalden of materialen die al door iemand anders zijn gebruikt

Conclusie

Soa’s zijn veelvoorkomend en vaak onopgemerkt, maar zeker niet onschuldig. Door bewust met je seksuele gezondheid om te gaan, bescherm je niet alleen jezelf maar ook anderen. Heb je twijfels, klachten of risicovol contact gehad? Dan is het verstandig om je te laten testen. Een eenvoudige stap die veel ellende kan voorkomen.