Bloedarmoede-, vitamine- en diabetestest

• Voor mannen: 8,5 tot 11 mmol/L (13,8 tot 17,2 g/dL)
• Voor vrouwen: 7,5 tot 10 mmol/L (12,1 tot 15,1 g/dL)
• Voor kinderen kan de normale waarde iets lager zijn en verschilt per leeftijd

• IJzertekort, wat de meest voorkomende oorzaak van bloedarmoede is
• Vitamine B12- of foliumzuurtekort
• Chronisch bloedverlies (bijvoorbeeld door menstruatie, maagzweren of darmproblemen)
• Chronische ziekten (zoals nierziekte of kanker)
• Beenmergaandoeningen die de aanmaak van rode bloedcellen verstoren

• Verhoogde zuurstofbehoefte, bijvoorbeeld door verblijf op grote hoogte of door intensieve inspanning
• Polycytemie, een aandoening waarbij te veel rode bloedcellen worden aangemaakt
• Longziekten of hartaandoeningen, waarbij het lichaam probeert extra zuurstof te transporteren door meer hemoglobine aan te maken
• Roken kan ook de hemoglobinewaarden verhogen

Een lage hemoglobinewaarde, ook wel bloedarmoede (anemie) genoemd, betekent dat er niet genoeg zuurstof door het lichaam wordt getransporteerd. Dit kan leiden tot symptomen zoals vermoeidheid, zwakte, kortademigheid en bleekheid.

Hemoglobine is een eiwit dat in rode bloedcellen zit en verantwoordelijk is voor het transporteren van zuurstof door het lichaam. Het bindt zuurstof in de longen en brengt het naar weefsels en organen, terwijl het kooldioxide terug naar de longen brengt om uitgeademd te worden.

Ervaar je klachten als vermoeidheid, weinig energie of duizelig? Dat kunnen tekenen zijn van bepaalde tekorten in je bloed. Als je een of meer van deze symptomen hebt, is het de moeite waard onze vermoeidheidstest van Zelftestlab uit te voeren.

Hemoglobine. Dit is een eiwit in rode bloedcellen dat zuurstof vervoert van de longen naar de rest van het lichaam. Het bindt zich aan zuurstofmoleculen in de longen, neemt ze mee door de bloedbaan, en laat de zuurstof vervolgens los in de weefsels die het nodig hebben. Dit proces helpt je lichaam om energie te krijgen uit de zuurstof die je inademt.

HbA1c. HbA1c is een maat voor je gemiddelde bloedsuikerspiegel over de afgelopen 2 tot 3 maanden. Het geeft aan hoeveel glucose (suiker) er aan hemoglobine (het eiwit in rode bloedcellen) is gebonden. Een hogere HbA1c-waarde betekent dat je bloedsuiker de afgelopen tijd vaak hoog was.

Ferritine. Dit is een eiwit dat helpt bij het opslaan van ijzer in je lichaam. Het zit vooral in je lever, milt en beenmerg. Door de hoeveelheid ferritine in je bloed te meten, kan je inschatten hoeveel ijzer je in je lichaam hebt. Lage ferritinewaarden kunnen wijzen op een ijzertekort.

Vitamine D. Dit is een belangrijke vitamine die helpt je botten sterk te houden door calcium uit je voeding op te nemen. Je lichaam maakt vitamine D aan wanneer je huid wordt blootgesteld aan zonlicht, maar je kunt het ook uit bepaalde voedingsmiddelen of supplementen halen. Een tekort aan vitamine D kan leiden tot zwakke botten en andere gezondheidsproblemen.

Vitamine B12. Een tekort aan vitamine B12 kan leiden tot bloedarmoede en problemen met je zenuwstelsel. Dit kan symptomen veroorzaken zoals vermoeidheid, zwakte, geheugenproblemen, tintelingen in handen en voeten, en in ernstige gevallen zenuwbeschadiging. Vitamine B12 is belangrijk voor het aanmaken van rode bloedcellen en het goed functioneren van je zenuwen. Het tekort komt vaak voor bij mensen die weinig dierlijke producten eten, omdat B12 vooral in vlees, vis, eieren en zuivel zit.

Met de Vermoeidheidstest van Zelftestlab kun je eenvoudig en betrouwbaar wanneer het jou uitkomt je vitamine & ijzertekort controleren. Je kunt de test uitvoeren in je eigen huis, zonder dat je een verwijzing nodig hebt. De resultaten van de bloedtest ontvang je binnen 24 uur na ontvangst in ons laboratorium. De tests worden geanalyseerd in een gecertificeerd laboratorium, onze verpakkingen zijn discreet en de uitslagen zijn beveiligd toegankelijk, zodat je privacy gewaarborgd blijft. Zelftestlab biedt ervaring, expertise en uitstekende klantenservice, zodat je met vertrouwen de zelftest kunt gebruiken!

Vitamines zijn belangrijk voor je lichaam omdat ze helpen bij het uitvoeren van belangrijke functies. Ze ondersteunen je immuunsysteem, bevorderen groei en herstel, en zorgen voor een goede werking van organen en cellen. Vitamine C helpt bij bijvoorbeeld bij wondgenezing en de opname van ijzer, terwijl vitamine D belangrijk is voor sterke botten. Een gebrek aan vitamines kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals vermoeidheid, een zwak immuunsysteem en botziekten. Daarom is het belangrijk om een gevarieerd en uitgebalanceerd dieet te hebben dat alle nodige vitamines bevat.

Als je een vitamine D-tekort hebt, kun je dit aanpakken door vaker in de zon te komen, je dieet aan te passen met vitamine D-rijke voedingsmiddelen en eventueel supplementen te nemen. Bij een ernstig tekort kan een arts hogere doses vitamine D voorschrijven. Regelmatige controle van je vitamine D-niveaus is belangrijk om verdere gezondheidsproblemen te voorkomen.

De belangrijkste bron van vitamine D is blootstelling aan zonlicht. Dagelijks 10-30 minuten buiten zijn, vooral in de zomer, kan de vitamine D-voorraad aanvullen. Daarnaast kunnen voedingsmiddelen zoals vette vis (zalm, makreel), eidooiers en verrijkte producten (zoals sommige plantaardige melksoorten en ontbijtgranen) bijdragen. Supplementen zijn vaak aanbevolen, vooral in de wintermaanden.

Je kunt overwegen om vitamine D-supplementen te nemen als je niet voldoende blootgesteld bent aan zonlicht, vooral in de wintermaanden, of als je een verhoogd risico hebt op een tekort. Mensen met een bevestigde tekort door bloedonderzoek krijgen vaak hogere doses supplementen voorgeschreven door hun arts.

Ja, een langdurig vitamine D-tekort kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, zoals botafwijkingen (osteomalacie of rachitis), een verhoogd risico op botbreuken, en een verzwakt immuunsysteem. Vroegtijdige detectie en behandeling zijn belangrijk om deze complicaties te voorkomen.

• Veganisten en vegetariërs
• Mensen die overdag weinig buiten komen of bedekkende kleding dragen
• Mensen met een donkere huidskleur
• Ouderen
• Zwangere vrouwen
• Mensen die ongezond eten of veel alcohol drinken
• Mensen die een vetarm/vetvrij dieet volgen

Afhankelijk van de leeftijd en behoefte is een inname tussen de 10 tot 20 microgram (µg) vitamine D3 per dag 'voldoende'. Voor vrouwen en mannen van 65 jaar of ouder wordt een adequate inname van 20 microgram per dag gesteld.

Vitamine D zit van nature in vette vis, zoals haring, zalm en makreel. Ook leveren vlees en eieren vitamine D, maar minder dan vette vis. In Nederland wordt ook vitamine D toegevoegd aan halvarine, margarine en bak- en braadproducten (maar niet aan olie).

Als je last hebt van chronische vermoeidheid, zelfs na een goede nachtrust. Pijnlijke botten en gewrichten kunnen ook klachten zijn. Vitamine D is onmisbaar voor gezonde botten en gewrichten.

• Calciumabsorptie en botgezondheid. Vitamine D helpt bij de opname van calcium in de darmen, wat belangrijk is voor de vorming en het onderhoud van sterke botten en tanden. Vitamine D helpt bij de mineralisatie van het bot, wat voorkomt dat botten broos worden en breken, en het speelt een rol in de preventie van aandoeningen zoals osteoporose en rachitis.
• Immuunsysteem. Vitamine D ondersteunt de werking van het immuunsysteem, en helpt bij het bestrijden van infecties en het verminderen van ontstekingen. Ook helpt vitamine D bij de activering van T-cellen, die onmisbaar zijn voor het immuunsysteem.
• Spierfunctie. Vitamine D is belangrijk voor de normale werking van spieren. Een tekort kan leiden tot spierzwakte en krampen. Het bevordert ook de spierkracht en -prestaties.
• Hart- en vaatgezondheid. Vitamine D helpt bij het regelen van de bloeddruk en het verminderen van ontstekingen in de bloedvaten, wat weer helpt bij een betere cardiovasculaire gezondheid.
• Celmaturatie en -groei. Vitamine D is betrokken bij het regelen van de celgroei en speelt een rol bij de preventie van abnormale celgroei, wat belangrijk is in de bescherming tegen bepaalde vormen van kanker.
• Hormonale balans. Vitamine D beïnvloedt de productie en werking van insuline en kan daarom een rol spelen in het regelen van de bloedsuikerspiegel en het risico op diabetes type 2. Vitamine D is ook betrokken bij de productie van andere hormonen die verschillende lichaamsfuncties beïnvloeden.

Ja, een vitamine B12-tekort komt vrij veel voor, vooral bij bepaalde risicogroepen zoals veganisten, vegetariërs en ouderen. Bij deze groepen is de kans groter door verminderde inname of verminderde opname van B12. Ook mensen met spijsverteringsproblemen of die bepaalde medicijnen gebruiken, kunnen een tekort ontwikkelen. Het is belangrijk om een tekort tijdig te herkennen en te behandelen om complicaties te voorkomen.

De behandeling van een vitamine B12-tekort bestaat uit orale supplementen of injecties, voorgeschreven door een arts, afhankelijk van de ernst van het tekort. Bij milde tekorten zijn orale supplementen vaak voldoende, terwijl injecties worden gebruikt bij mensen met opnameproblemen.

Ja, een langdurig vitamine B12-tekort kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals bloedarmoede, zenuwbeschadiging, cognitieve achteruitgang en problemen met het evenwicht of lopen. Vroege detectie en behandeling zijn cruciaal om blijvende schade te voorkomen.

Dit hangt af van je dieet, levensstijl en gezondheid. Als je risico loopt op een tekort (bijvoorbeeld als je veganist of vegetariër bent of als je problemen hebt met de opname van voedingsstoffen), kan regelmatige controle verstandig zijn. Overleg met je arts hoe vaak testen nodig is.

Er zijn geen nadelige effecten bekend van een te hoge inname van vitamine B12. Er is wel een richtlijn van de Gezondheidsraad: maximaal vijf keer de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid per dag. Het is niet nodig om grote hoeveelheden vitamine B12 te nemen als supplement als je geen tekort hebt. De vitamine wordt niet meer opgenomen als de opslag 'vol' is.

Volgens de Gezondheidsraad hebben volwassenen een hoeveelheid van 2,8 microgram vitamine B12 per dag nodig. Dit is de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid (ADH). Zwangere vrouwen hebben 3,2 microgram per dag nodig. En vrouwen die borstvoeding geven zelfs 3,8 microgram. Kinderen tot 13 jaar hebben gemiddeld minder van de vitamine nodig dan volwassenen.

Vitamine B12 zit alleen in dierlijke producten, zoals melk en melkproducten, vlees en vleeswaren, vis en eieren.

Omdat vitamine B12 op zoveel systemen in het lichaam invloed heeft, uit een tekort zich bij iedereen anders. Waar de één met name last heeft van vermoeidheid, tintelingen, geheugenverlies en spierkrampen, heeft een ander problemen met zich concentreren, een ontstoken tong, menstruatieklachten en depressiviteit. Wel zijn er een aantal klachten die vaker voorkomen, zoals: vermoeidheid, psychische problemen, neurologische klachten, een ontstoken of dikke tong, het koud hebben en verlies van eetlust. De test van Zelftestlab.nl geeft je snel en simpel meer duidelijkheid over een eventueel vitamine B12 tekort.

• Productie van rode bloedcellen. Vitamine B12 is belangrijk voor de aanmaak van rode bloedcellen. Het helpt bij de vorming van DNA in deze cellen, wat nodig is voor hun normale ontwikkeling en functie. Een tekort aan B12 kan leiden tot bloedarmoede, wat resulteert in vermoeidheid en zwakte.
• Ondersteuning van het zenuwstelsel. B12 is cruciaal voor de gezondheid van het zenuwstelsel. Het helpt bij de productie van myeline, een beschermende laag rondom zenuwen die zorgt voor een goede geleiding van zenuwsignalen. Een tekort aan B12 kan leiden tot neurologische problemen zoals tintelingen, gevoelloosheid en problemen met evenwicht en coördinatie.
• Synthese van DNA. Vitamine B12 speelt een sleutelrol in de synthese van DNA, wat belangrijk is voor de groei, ontwikkeling en herstel van cellen in het lichaam.
• Energieproductie. B12 helpt bij de omzetting van koolhydraten in glucose, wat het lichaam energie geeft. Hierdoor kan een tekort leiden tot vermoeidheid en een gebrek aan energie.
• Ondersteuning van het immuunsysteem. Een voldoende hoeveelheid vitamine B12 is belangrijk voor een goed functionerend immuunsysteem, wat helpt bij het bestrijden van infecties en ziekten.
• Psychische gezondheid. Vitamine B12 speelt een rol in de aanmaak van neurotransmitters, zoals serotonine en dopamine, die belangrijk zijn voor de regulatie van stemming en emoties. Een tekort aan B12 kan bijdragen aan depressie, angst en geheugenproblemen.
• Metabolisme van homocysteïne. B12 helpt bij het afbreken van homocysteïne, een aminozuur dat in hoge concentraties schadelijk kan zijn en geassocieerd wordt met hart- en vaatziekten. Hierdoor helpt B12 indirect bij het verminderen van het risico op hartproblemen.

Als je een vitamine- en ijzertekort hebt, is het belangrijk om je dieet aan te passen door voedingsmiddelen te eten die rijk zijn aan deze voedingsstoffen, zoals ijzerrijke groenten, vlees, en vitamine D- en B12-bronnen. Als je dieet niet voldoende is, kunnen supplementen helpen om het tekort aan te vullen, onder begeleiding van een arts. Regelmatig bloedonderzoek is nodig om je voortgang te controleren. Bij ernstige tekorten kan medische behandeling, zoals injecties of infusies, noodzakelijk zijn. Daarnaast is voldoende blootstelling aan zonlicht belangrijk voor vitamine D.

• Bloedarmoede of ijzertekort
• Nierziekte of leverziekte
• Gebruik van bepaalde medicijnen
• Zwangerschap of recente bloedtransfusies Deze factoren kunnen leiden tot afwijkende HbA1c-waarden, dus het is belangrijk om dit met je arts te bespreken

Een extreem lage HbA1c-waarde kan wijzen op te veel hypoglykemieën (lage bloedsuikerspiegels), wat gevaarlijk kan zijn. Symptomen van hypoglykemie zijn onder andere duizeligheid, zweten, trillen en verwardheid. Dit vereist aanpassing van de behandeling.

• Gezond en gebalanceerd eten, met aandacht voor koolhydraatbeperking
• Regelmatig bewegen, zoals wandelen, fietsen of sporten
• Medicatie of insulinegebruik volgens de voorgeschreven richtlijnen van je arts
• Stressmanagement en voldoende slaap
• Regelmatige controle en aanpassingen in het diabetesmanagement, indien nodig

• Hart- en vaatziekten
• Nierproblemen (nefropathie)
• Zenuwbeschadiging (neuropathie)
• Oogproblemen (retinopathie)
• Problemen met de bloedcirculatie, wat kan leiden tot wondgenezing en infecties

• Slecht gereguleerde diabetes, waarbij het bloedsuikergehalte over langere tijd hoog is geweest
• Ongezonde voedingsgewoonten of onvoldoende lichaamsbeweging
• Stress of ziekte, wat het bloedsuikergehalte kan beïnvloeden
• Een verkeerde medicatie of een gebrek aan insuline bij mensen met diabetes

HbA1c staat voor geglycosyleerd hemoglobine, een vorm van hemoglobine die glucose heeft gebonden. De HbA1c-test meet het gemiddelde bloedsuikerniveau van de afgelopen 2-3 maanden door te kijken naar de hoeveelheid glucose die aan hemoglobine in de rode bloedcellen is gebonden.

Het ferritine gehalte van een gezonde volwassen man ligt tussen de 25 en 250 microgram per liter. Bij een volwassen vrouw ligt het met 20 tot 100 microgram per liter lager. Dit komt onder andere door menstruatie, zwangerschap, borstvoeding en hormonen.

IJzertekort kan gevaarlijk zijn, vooral als het onopgemerkt blijft. Het lichaam kan zich aanpassen aan een laag ijzerniveau, waardoor symptomen zoals vermoeidheid en duizeligheid minder opvallend worden. Dit betekent echter niet dat het probleem voorbij is. Integendeel, ijzertekort kan langer onopgemerkt blijven en leiden tot verstoorde cognitieve functies, bloedarmoede en andere gezondheidsproblemen.

Stress en ijzertekort kunnen hand in hand gaan en elkaar versterken. Chronische stress kan het lichaam uitputten. Dit kan leiden tot verminderde voedselinname of verstoorde spijsvertering, waardoor de opname van ijzer vermindert. Aan de andere kant kan een ijzertekort met de oorzaak stress leiden tot vermoeidheid.

Een ferritinetekort betekent dat de hoeveelheid ijzer die in je lichaam is opgeslagen, te laag is. Dit kan uiteindelijk leiden tot bloedarmoede als er niet genoeg ijzer beschikbaar is om gezonde rode bloedcellen aan te maken.

Het kan enkele maanden duren om van een ferritinetekort te herstellen, afhankelijk van de ernst van het tekort en de behandeling. IJzersupplementen worden meestal voor een langere periode voorgeschreven om zowel het ijzergehalte als de ferritine voorraden weer op peil te brengen.

Een ijzerrijk dieet kan helpen om een ferritinetekort te voorkomen. Het opnemen van ijzerrijke voedingsmiddelen en het combineren van deze met vitamine C-rijke voedingsmiddelen (zoals citrusvruchten) kan de opname van ijzer bevorderen. Als je risicofactoren hebt voor een ferritinetekort, zoals zware menstruaties of een vegetarisch dieet, kan regelmatige controle van je ijzergehalte nuttig zijn.